سکونت 10 میلیون نفر در حاشیه شهرها

معاون علمی و فرهنگی سازمان مدیریت و برنامه ریزی گفت:دولت برای بهبود وضعیت زندگی 10 میلیون نفر حاشیه نشین شهرها تلاش می کند.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، محمدرضا واعظ مهدوی عصر دیروز در جلسه بررسی وضعیت اجرای طرح های فرهنگی و آموزشی آذربایجان غربی با اشاره به اینکه هم اکنون حدود 10 میلیون نفر در حاشیه شهرهای کشور زندگی می کنند تصریح کرد: در صدد هستیم در برای بهبود وضعیت این تعداد جمعیت برنامه ریزی کنیم که احداث فضاهای آموزشی و فرهنگی از جمله گام های بلند در این زمینه به شمار می رود.

وی گفت:بهبود وضعیت حاشیه شهرها از جمله برنامه های در نظر گرفته شده برای برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور است که در صدد هستیم در این خصوص بصورت اساسی اقدام کنیم.

واعظ مهدوی افزود:در این چارچوب فضاهای آموزشی و فرهنگی لازم در حاشیه شهرها بدون محدودیت ایجاد می شود که امیدواریم بتواند در کاهش مشکلات این مناطق تاثیرگذار باشد.
وی همچنین از وجود بازماندگان از تحصیل در سه استان کشور خبر داد و اضافه کرد: آذربایجان غربی نیز یکی از این استان های سه گانه این بحث محسوب می شود که در برای بهبود وضعیت در این بخش نیز برنامه ریزی هایی کرده ایم.

معاون علمی و فرهنگی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور گفت: ما معتقد هستیم در همه بخش ها به ویژه بخش آموزشی باید توسعه به صورت یکنواخت در کشور اتفاق بیفتد که این مهم باید با در نظر گرفتن وضعیت استان های مختلف، شهرستان ها در داخل استان و بخش ها نیز عملی شود. 

طرح "اسکان مجدد" برای حاشیه نشین‌ها

معاون وزیر راه و شهرسازی از اجرای طرح "اسکان مجدد" برای خانه دار کردن ساکنین سکونتگاه‌های غیر رسمی در مشهد خبر داد و گفت:‌ این طرح برای رفع معضل حاشیه نشینی در تهران هم تعریف خواهد شد.

محمد سعید ایزدی، مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به جزییات طرح اسکان مجدد،‌ اظهار کرد:‌ بخشی از ساکنان سکونتگاه های غیر رسمی در شرایط پرخطر مانند حاشیه رودخانه ها زندگی می کنند که وزارت راه وشهرسازی امکانات و مکان های جایگزینی برایشان درنظر گرفته است و این افراد باید اسکان مجدد شوند.

وی با بیان اینکه این طرح در ابتدا در مشهد اجرایی می شود،‌ گفت: در ستاد بازآفرینی پایدار شهری استان خراسان رضوی با حضور شهردار مشهد و استاندار توافقاتی برای اجرای طرح اسکان مجدد انجام شد.

معاون وزیر راه وشهرساری ادامه داد: قرار بر این است به ازای واگذاری زمینی از سوی وزارت راه وشهرسازی به مساحت 350 هکتار در موقعیت مناسب شهر مشهد، 4 هزار واحد مسکونی از سوی شهرداری برای انتقال ساکنان سکونتگاهی غیر رسمی این شهر و حاشیه نشین ها در اختیار ما قرار دهند.

ایزدی با بیان اینکه این تعداد واحد مسکونی توسط ستاد فرمان اجرایی امام ساخته شده است،‌ گفت: هنوز جابه جایی و نقل و انتقالات انجام نشده اما این طرح به زودی در مشهد به اجرا می رسد  و حاشیه نشین ها اسکان مجدد می شوند.

مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری تاکید با بیان اینکه مطالعات راه های مقابله با گسترش حاشیه نشینی برای 91 شهرد انجام شده است،‌ گفت:‌ معتقدیم اکثریت سکونتگاه های غیر رسمی را می توان ساماندهی کرد، برخی از سکونتگاه های غیر رسمی را می توان توانمند کرد اما عده ای از حاشیه نشین ها هم نیاز به اسکان مجدد دارند.

لینک خبر

طرح "اسکان مجدد" برای حاشیه نشین‌ها

معاون وزیر راه و شهرسازی از اجرای طرح "اسکان مجدد" برای خانه دار کردن ساکنین سکونتگاه‌های غیر رسمی در مشهد خبر داد و گفت:‌ این طرح برای رفع معضل حاشیه نشینی در تهران هم تعریف خواهد شد.

محمد سعید ایزدی، مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به جزییات طرح اسکان مجدد،‌ اظهار کرد:‌ بخشی از ساکنان سکونتگاه های غیر رسمی در شرایط پرخطر مانند حاشیه رودخانه ها زندگی می کنند که وزارت راه وشهرسازی امکانات و مکان های جایگزینی برایشان درنظر گرفته است و این افراد باید اسکان مجدد شوند.

وی با بیان اینکه این طرح در ابتدا در مشهد اجرایی می شود،‌ گفت: در ستاد بازآفرینی پایدار شهری استان خراسان رضوی با حضور شهردار مشهد و استاندار توافقاتی برای اجرای طرح اسکان مجدد انجام شد.

معاون وزیر راه وشهرساری ادامه داد: قرار بر این است به ازای واگذاری زمینی از سوی وزارت راه وشهرسازی به مساحت 350 هکتار در موقعیت مناسب شهر مشهد، 4 هزار واحد مسکونی از سوی شهرداری برای انتقال ساکنان سکونتگاهی غیر رسمی این شهر و حاشیه نشین ها در اختیار ما قرار دهند.

ایزدی با بیان اینکه این تعداد واحد مسکونی توسط ستاد فرمان اجرایی امام ساخته شده است،‌ گفت: هنوز جابه جایی و نقل و انتقالات انجام نشده اما این طرح به زودی در مشهد به اجرا می رسد  و حاشیه نشین ها اسکان مجدد می شوند.

مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری تاکید با بیان اینکه مطالعات راه های مقابله با گسترش حاشیه نشینی برای 91 شهرد انجام شده است،‌ گفت:‌ معتقدیم اکثریت سکونتگاه های غیر رسمی را می توان ساماندهی کرد، برخی از سکونتگاه های غیر رسمی را می توان توانمند کرد اما عده ای از حاشیه نشین ها هم نیاز به اسکان مجدد دارند.

لینک خبر

سونامی حاشیه‌نشینی در شیراز

نایب رئیس شورای اسلامی شهر شیراز خواستار مهار موج جدید حاشیه نشینی در این کلانشهر شد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه فارس، محمودرضا طالبان در نطق قبل از دستور جلسه علنی شورای اسلامی شیراز اظهار کرد: مهار این موج، از بروز سونامی مشکلات مدیریت شهری ممانعت خواهد کرد.

وی تصریح کرد: با توجه به ادامه خشکسالی و بیکاری طیف گسترده‏‌تر کشاورزان، توزیع نامتناسب خدمات در استان و سهولت اسکان در حاشیه شیراز، در آینده شاهد سونامی بروز مشکلات شهری به واسطه موج جدید حاشیه نشینی خواهیم بود. از هم اکنون باید برای این موضوع چاره اندیشی کرد.

طالبان ادامه داد: معضل حاشیه‏ نشینی در واقع حاصل مسائلی اساسی نظیر مهاجرت از روستاها به شهر به واسطه بروز خشکسالی یا کمبود خدمات، الحاق روستاهای پیرامونی به محدوده شهرها و نبود نظارت جدی مدیریت شهری بر ساخت و ساز پیرامونی در حریم شهرها است.

وی بیان کرد: حاشیه‌نشینی زمینه‌ساز به وجود آمدن مشکلاتی نظیر ساخت‌وسازهای غیرمقاوم، عدم برخورداری از خدمات، رعایت نشدن قوانین شهروندی، بروز آسیب‏‌های اجتماعی و زیست‌محیطی، استقرار سکونتگاه‌ها در حاشیه اقتصادی شهر و مسائلی از این دست خواهد شد.

طالبان خاطرنشان کرد: کلانشهر شیراز طی دو دهه اخیر با این معضل دست به گریبان بوده که مهمترین عامل تشدید کننده آن نیز بروز خشکسالی‏‌هاست.

وی با بیان اینکه در حال حاضر مجموعه مدیریت شهری در شیراز با جدیت اجرای طرح‏های توانمندسازی سکونتگاه‏‌های غیررسمی واقع در محدوده شهر را برعهده دارد، افزود: این طرح‏ها در اواخر دهه 80 تهیه و طی 6 سال گذشته اجرا شده است. در طرح توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه‌‏های غیررسمی شهر شیراز، تعداد 10 محله هدف دارای اولویت مداخله تعیین شد که حدود 900 هکتار از مساحت شهر را شامل می‌‏شد.

طالبان گفت: براساس مطالعات انجام شده و براساس سند ملی توانمندسازی، ارتقای جایگاه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی محلات حاشیه مد نظر بوده است. به نظر می‏‌رسد با توجه به فعالیت‎های انجام شده، می‎توان امیدوار بود که پس از سپری شدن دوره 10 ساله طرح‏‌ها، شاهد افزایش کیفیت زندگی و خدمات در محلات هدف باشیم اما آنچه امروز باید مورد توجه ویژه مدیریت شهری باشد، مقابله با شکل‏‌گیری سکونتگاه‏‌های غیررسمی جدید در پیرامون شهر شیراز است.

وی تصریح کرد: تنها راه مقابله با این مشکل، اجرای قوانین و مقررات مربوط به کنترل ساخت و سازهای غیر مجاز است که تنها و تنها در گرو اهتمام ویژه فرمانداری، شهرداری و دستگاه قضایی است تا با تخریب ساخت و سازهای بدون مجوز و بدون کنترل، مانع گسترش اینگونه سکونتگاه‏‌ها و به تبع آن حاشیه نشینی شود. باید با استفاده از ابزار و رویکردهای برنامه‏‌ریزی شهری و منطقه‌‏ای و با پیش‌بینی روند آتی، اقدام به برنامه‌‏ریزی بنیادی جهت مقابله با آن و معکوس کردن روند مهاجرت کرد.

طالبان در بیان راهکارهای اجرایی برای مقابله با این مشکل اظهار کرد: وضع و اصلاح قوانین کنترل ساخت و ساز غیرمجاز در محدوده حریم و پیرامون کلانشهر شیراز و برخورد جدی با خلاف سازی، برنامه‏‌ریزی و تهیه طرح آمایش استان فارس با هدف توزیع خدمات به صورت متوازن، افزایش هزینه شهروندی و زندگی در شهر از طریق وضع عوارض و مالیات‎های ویژه برای مهاجران یا سکونت در پهنه‌‏های خاص و تقویت عملیات توانمندسازی ساکنان سکونتگاه‏‌های غیر رسمی شناخته شده شهر شیراز با مشارکت تمام نهادهای مدیریت شهری از جمله این راهکارهاست.

لینک مطلب

غفلت از سرنوشت میلیون‌ها حاشیه نشین در سایه هراس زلزله تهران

زلزله‌های کوچک ومتوسط در حاشیه کلان شهر تهران همواره به عنوان زنگ خطری برای زلزله احتمالی پایتخت تلقی شده‌اند بی آن که کمتر مدیری در استان به این واقعیت فکر کند که مناطق حاشیه‌یی تهران با چند میلیون نفر جمعیت خود می‌توانند بستر فاجعه‌ای بزرگ با ابعادی چند برابر زلزله بم باشند و از سوی دیگر با سرازیر کردن سیلی از مهاجران مناطق فقیرنشین حاشیه، تهران را هم با شرایطی دشوار و مشکلات عدیده مواجه کنند.

دکتر مهدی زارع، دانشیار پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله در گفت‌وگو با خبرنگار علمی ایسنا با اشاره به زلزله 4.6 ریشتری شامگاه سوم شهریور ماه جاری در فیروزکوه و زلزله 4.1 ریشتری 22 مرداد ماه در منطقه جوادآباد در جنوب شرق ورامین گفت: زلزله سوم شهریور فیروزکوه در ساعت 22 و 6 دقیقه و 33 ثانیه در فاصله 120 کیلومتری شرق تهران رخ داد. کانون این زلزله در جنوب محل تغییر روند پهنه گسل مشا از شمال غرب - جنوب شرق در البرز مرکزی و غربی به روند شمال شرق - جنوب غرب در شرق البرز در 25 کیلومتری جنوب غرب فیروزکوه بود.

وی با بیان این که این زلزله ممکن است با فوجی از پس لرزه ها در روزهای آینده همراه باشد، حس شدن این زلزله در تهران خصوصا توسط ساکنان طبقات بالای ساختمان‌ها را با توجه به فاصله حدود 100 کیلومتری از کانون زلزله طبیعی دانست و گفت: حس شدن زلزله در تهران ربطی به انتقال زلزله به گسل‌های تهران ندارد اگر چه خطر زلزله در تهران همواره بالاست.

زارع خاطرنشان کرد: شامگاه پنج شنبه 22 مردادماه هم زلزله ای در ساعت 23 و 12 دقیقه زلزله دیگری در محدوده روستای قلعه بلند بخش جوادآباد به وقوع پیوست که بر خلاف زلزله فیروزکوه به دلیل کم جمعیت بودن کانون زلزله و بزرگی نه چندان زیاد آن تنها توسط تعداد معدودی حس شد. این زلزله با پیش لرزه‌ای با بزرگی 3 در فاصله یک دقیقه قبل از رخداد اصلی و پس لرزه‌های متعدد همراه بوده که با توجه به وجود گنبدهای نمکی در منطقه فوج زمین لرزه‌ها در منطقه رخداد زمینلرزه ها به صورت فوج گونه به دلیل تغییرشکل تدریجی در گسلهای منطقه قابل توجیه است. 

---

 

وی تصریح کرد: این فوج زلزله‌ها با پهنه گسله پیشوا منطبق است که از جنوب شرق پیشوا (در تلاقی با گسل گرمسار) آغاز می شود. گسل پیشوا همان گسلی است که از محدوده شهری پیشوا، ورامین و قرچک به جنوب ری و در جنوب منطقه 20 تهران (در تلاقی با گسل کهریزک) می‌رسد.

زارع درباره احتمال رخداد زلزله‌های بزرگ‌تر در این منطقه گفت: با توجه به رخداد زلزله 6 ریشتری سال 1384 میلادی (650 سال پیش) در همین منطقه که با جنبایی گسل پیشوا به وقوع پیوست و به ویرانی ورامین و ری منجر شد به نظر می‌رسد توان لرزه‌زایی گسل پیشوا حداکثر در حد بزرگی 6.5 ریشتر باشد. با توجه به ساختار زمین شناختی منطقه که دارای گنبدهای نمکی فراوان است، آزاد شدن انرژی گسل به صورت تدریجی است لذا به احتمال زیاد به جای رخداد زلزله‌ای شدید با تعداد زیادی زلزله با بزرگای کوچک تا شدید مواجه خواهیم بود که می تواند تا مدتها ادامه بیابد.

دانشیار پژوهشگاه زلزله شناسی تصریح کرد: زلزله های اخیر شرق و جنوب شرق تهران اگر چه در محدوده پایتخت و مرتبط با گسل‌های آن نبودند ولی با توجه به نزدیکی کانون این زلزله‌ها به پایتخت به عنوان زنگ خطری برای زلزله احتمالی تهران، عمده حساسیت‌ها و توجهات را به کلان شهر تهران جلب کردند در حالی که مناطق پاکدشت، قرچک، ورامین و پیشوا در نزدیکی کانون زلزله جوادآباد با احتساب حدود 300 هزار مهاجر افغانی حدود یک میلیون نفر یعنی 10 برابر بم جمعیت دارد و سایر مناطق حومه تهران از جمله فیروزکوه و لواسان و ... هم وضع مشابهی دارند و نمی‌توان به جمعیت فراوان آنها که از برخی مراکز استانهای کشور نیز بیشتر است بی‌توجه بود.

زارع با بیان این که زلزله‌های حاشیه پایتخت صرف نظر از جمعیت چند میلیون پهنه رومرکزی تهران با توجه به شرایط خاص مناطق فقیرنشین حاشیه شهر که در سازه‌هایی غیر استاندارد و شدیدا آسیب‌پذیر زندگی می‌کنند شایان توجه هستند، اظهار داشت: حاشیه‌های اغلب کلان شهرهای کشور از لحاظ آسیب‌پذیری در مقابل زلزله آسیب‌پذیرتر از مناطق مرکزی هستند و واقعیت نگران کننده دیگر شتاب بالای رشد جمعیت در این مناطق است به طوری که مثلا در حالی که نرخ رشد جمعیت در تهران 1.1 درصد است جمعیت مناطق حاشیه‌یی شهر با رشدی معادل 4.4 درصد در حال افزایش است.

این استاد برجسته زلزله‌شناسی که تجارب و سوابق زیادی در حوزه‌ ترویج علم و آگاه‌سازی عمومی در برابر مخاطرات زلزله دارد با اشاره به بازدید چند روز پیش خود از منطقه جوادآباد اظهار داشت: در کلان شهرهایی مثل تهران، مشهد، تبریز و ... به هر حال سازمان‌هایی و مراکزی در حوزه مدیریت سوانح و فعالیتهایی در حوزه مدیریت بحران در سالهای اخیر دیده ایم ولی در شهرهای حومه اغلب کمترین توجهی به مساله مدیریت بحران و آموزش مدیران و کارشناسان نشده است. البته طی جلسه ای که با مسوولان محلی در جوادآباد داشتیم، مدیر هلال احمر منطقه بسیار هوشمندانه مباحث را پیگیری می‌کرد و سوالات بسیار خوبی داشت که نشان می‌دهد در این مناطق هم کارشناسان علاقمندی هستند که در صورت توجه کافی امکان رشد این پتانسیلهای محلی در حاشیه کلانشهرها هم وجود دارد.

دانشیار پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله خاطرنشان کرد:‌ شهرهای حومه مثل ورامین گزینه خوبی برای اجرای پایلوت طرح‌های سامانه هشدار زلزله و کاهش ریسک کلان شهرها هستند . امید است تا با اجرای چنین برنامه هایی ضمن بالا رفتن ضریب ایمنی، تبعات زلزله احتمالی در این مناطق که می‌تواند به سیل مهاجرت زلزله زده‌ها به کلان شهر و تبعات پیچیده آن منجر شود کاهش یابد.

دکتر زارع در ادامه در خصوص امکان پیش‌بینی زلزله‌های احتمالی آینده در پی زمین لرزه‌ی اخیر فیروزکوه و جوادآباد گفت:‌برای پیش‌بینی این که در منطقه‌ای احتمالا با رخدادهای لرزه‌یی بزرگتر مواجه خواهیم بود یا نه باید مدل خوشه‌یی روند لرزه‌خیزی منطقه را بشناسیم که اکنون با اطلاعات موجد روی این مدلها کار می‌کنیم ولی توسعه و تدقیق چنین مدلهایی نیازمند سرمایه گذاری در جهت توسعه شبکه های محلی و اجرای برنامه های کلان پژوهشی زلزله شناسی در این مناطق است.

link